Etiket: Onkolojik Cerrahi
BORDERLINE OVER TÜMÖRLERİ (Düşük Malignite Potansiyelli Tümörler)
- Tümörlerin önemli bir grubu düşük maliğnite potansiyelli tümörler veya borderline tümörler olarak tanımlanır.
- Borderline tümörler overde uzun süre aynı durumda kalma eğilimindedirler ve çoğunlukla premenapozal kadınlarda oluşur , çok iyi bir prognozla birliktedir
- Epitelyal over kanserlerinin %10-15’ni borderline over tümörleri oluşturur.
- Epitelyal over kanserlerinin reprodüktif çağda en sık görülen türüdür.
- Ortalama görülme yaşı 40’tır.
Tanı Kriterleri:
1- Epitelyal stratifikasyon
2- Hücresel atipi
3- Mitotik aktivite
4- Ovaryan stromal invazyonun olmaması
- Borderline over tümörlerinin en az %25’inde endosalphingiozis görülür.
- Endosalphingiozis histolojik olarak endosalpinks benzeri benign epitelin sıklıkla pelvik periton üzerinde olmak üzere ektopik olarak bulunmasıdır.
- Borderline over tümörlerinin %15’inde anöploidi bulunur.
- Trizomi 12’nin borderline over tümörleriyle ilişkisi vardır.
- Tanı konulduğunda tümör genellikle overe lokalizedir.
- Tanı anında hastaların %20’sinde ekstraovaryan yayılım vardır.
- Musinöz tümörlerde %10, seröz tümörlerde %40 oranında bilateralite olduğundan tek taraflı ovaryan tutulumun olduğu olgularda karşı overden wedge biopsi alınması gereklidir.
- Konservatif cerrahi sonrası relaps oranı %12-21 arasındadır.
- Prognoz genellikle iyidir.
- Nüksler genellikle tanıdan 10 yıl veya daha uzun süre sonra; %10-30 arasında görülür.
- Tüm evreler için beş yıllık sağ kalım %95, 20 yıllık sağ kalım %80 civarındadır.
Epitelial Over Tümörleri Özellikler
Seröz Kistadenokarsinom
- Malign over tümörlerinin %50’sini oluşturur (en sık)
- Psammo cisimcikleri iyi prognozla birlikte olup primer tümör odağında bulunurken metastaz odağında bulunmaz.
- Bilateralite: %40-60
Musinöz Kistadenokarsinom
- Genellikle unilateral olup %75 solid alan içerir.
- En fazla büyüyen over tümörüdür.
- Histolojik olarak musinöz epitel + Goblet hücreleri bulunur.
- Primer odak over veya appendikstir.
- Psödomiksoma peritonei – Neoplastik epitel çok miktarda jelatinöz musinöz materyal salgılar. Bu genellikle ovarian musinöz karsinom, apendiksin bir mukoseli veya iyi diferansiye kolon karsinomuna sekonderdir.
Endometrioid Adenokarsinom
- Adenoakantoma’da (adeno Ca+skuamöz komponent) prognoz çok kötüdür.
- %5-10 ipsilateral overde endometriozis veya %20 oranda endometrium Ca ile birliktedir.
- Mikroskobik olarak endometrium Ca’ya benzer.
Clear-Cell Ca (Mezonefroid)
- Unilateral
- En fazla hiperkalsemi ve hiperpreksi yapan over tümörü
- Kabara çivisi (Hobnail) hücreleri
- In utero DES öyküsü
Brenner Tümörü
- Transizyonel karsinom
- Kahve çekirdeği görünümü
- KT’ye yanıt oranı %50
Over Kanserinde Sitoredüksiyonun Amaçları
1- Tümöral kitlenin çıkarılması ile fizyolojik faydalar elde edilir. Böylece gastrointestinal sistem üzerindeki baskı ortadan kalkar ve daha iyi perfüzyon sağlanabilir.
2- Tümör perfüzyonu ve büyüme fraksiyonu artar. Böylece adjuvan tedavilere optimal yanıt elde edilir.
3- Hastanın immunolojik yanıtı artar.
Over Kanserinde Cerrahi Evreleme İşlemi
1- Orta hat insizyon
2- Abdominal sitoloji
Asit
Pelvis
Parakolik bölgeler
Diafragma
3- Abdominal eksplorasyon
4- Biopsi
Şüpheli bölgeler
Random biopsiler
Anterior-posterior cul-de sac
Pelvik yan duvarlar
Parakolik bölgeler
İnce barsak serozası
Diafragma
5- Pelvik ve paraaortik lenfadenektomi
6- Appendektomi (Musinöz tümörler için rutin; diğerlerinde de yapılmalı)
7- Karşı taraf overin değerlendirilmesi
8- Tip I Histerketomi + BSO (Genç hastalarda normal over ve uterus korunur)
Adneksiyel kitlelerde cerrahi endikasyonlar
- 7 cm.den küçük over kistleri 6-8 hafta izlendiği halde regresyon göstermiyorsa
- Herhangi bir solid ovarian lezyon
- Kist duvarında papiller vejetasyon gösteren herhangi bir ovarian lezyon
- 10 cm.den büyük adneksiyel kitleler
- Ascitler
- Menarş öncesi ve postmenapozal palpabl adneksiyel kitleler
- Torsiyon veya rüptür şüphes
Epiteliyal over tümörlerinin sınıflandırması
Histolojik Tip | Hücre tipi |
Seröz | Endosalpingeal |
A. Benign | |
B. Borderline | |
C. Malign | |
Müsinöz | Endoservikal |
A. Benign | |
B. Borderline | |
C. Malign | |
Endometrioid | Endometrial |
A. Benign | |
B. Borderline | |
C. Malign | |
Berrak Hücreli ” Mezonefroid” | Müllerian |
A. Benign | |
B. Borderline | |
C. Malign | |
Brenner | Transisyonel |
A. Benign | |
B. Borderline ” Proliferatif “ | |
C. Malign | |
Mikst epitelial | Mikst |
A. Benign | |
B. Borderline | |
C. Malign | |
Undiferansiye | Anaplastik |
Unklasifiye | Mesotelioma vs. |
Over Tümörlerinin Sınıflandırması
I. Epitelyal Over Kanseri (Çölemik epitelden kaynaklananlar)
- Seröz karsinom
- Musinöz Karsinom
- Endometrioid Karsinom
- Clear cell (mezonefroid) karsinom
- Brenner tümörü
- Transisyonel Hücreli karsinom
- İndifferansiye karsinom
- Mikst Tümör
II. Germ Hücreli Tümörler
- Disgerminom
- Teratom
- İmmatür Teratom
- MatürTeratom
- Solid
- Kistik
Dermoid Kist (Matür kistik teratom)
Malign transformasyonlu dermoid kist
- Monodermal veileriderecedespesiyalize
- Struma ovari
- Karsinoid
- Struma ovari ve karsinoid
- Diğer
- Endodermal sinüs tümörü
- Embryonel Klarsinom
- Poliembryoma
- Koryokarsinom
- Mikst formlar
III. Seks Kord Stromal Tümörler
- Granolosa stromal hücreli tümörler
Granulosa hücreli tümör
Tekoma fibroma grubu
- Sertoli-Leydig Hücreli Tümör
İyi differansiye
Orta derecede differansiye
Az differansiye
Heterolog elemanlı
C. Ginandroblastom
D. Sınıflandıralamayan
IV. Non-spesifik mezenkimden Kaynaklananlar
- Sarkomlar
- Lenfomalar
V. Metastatik Tümörler
Endometrial hiperplazilerde Tedavi
Endometrial hiperplazide şişmanlık risk faktörü olduğundan kişi kilo vermeye yönlendirilmelidir. Eğer hiperplazi polikistik over gibi yumurtlama bozukuğuna bağlı ise altta yatan sebebin giderilmesi sorunu çözebilir.
Kesin tedavi, hiperplazinin tipi ve hastanın yaşına göre planlanır.
Atipisiz hiperplazilerde eğer kadın üreme çağında ise tıbbi tedavi tercih edilir.
Bu hastalarda tanı amaçlı yapılan küretaj aynı zamanda tedavi de sağlar. Küretaj ve 3-6 aylık ilaç tedavisine cevap %90 civarındadır.
Menopoz sonrası dönemde ise rahimin alınması en uygun tedavi seçeneğidir. Atipili hiperplazi menopoz sonrası dönemde ya da menopoza yakın yaşlarda saptandığında çok fazla zaman kaybetmeden cerrahi uygulanması bazen son derece önemli olabilmektedir.
Çocuk isteyen ancak atipili hiperplazi saptanan kadınlarda ise verilecek karar çok kritiktir. Bunlarda yüksek doz ilaç tedavisi yakın takip altında denenebilir.
Tipi ne olursa olsun hiperplazilerin tıbbi tedavisi sırasında takip son derece önemlidir. Bu vakalar tedavi sonrası kontrol amaçlı küretaj yapılmalı ve hastalığın son durumu tespit edilmelidir. Gerilemeyen vakalarda cerrahi tedavi düşünülmelidir.
Endometrial hiperplazide Tanı ve Tedavi
Endometrial Biyopsi, anormal vajinal kanamaların değerlendirilmesi için yapılan bu işlem ile rahim içini döşeyen dokudan örnek alınır. Bu işlem ile elde edilen hücrelerin patolojik incelemesi endometrial hiperplazi, endometrial kanser, polipler ve infertilite tanısında önemlidir. Genellikle lokal anestezi ile yapılan bu işlemde serviksten (rahim ağzından) yönlendirilen bir küret veya pipel aracılığı ile rahim içini döşeyen hücrelerden örnek alınır.
Anormal kanaması olan genç kadınlara birkaç ay hem ösrojen hem de progesteron içeren doğum kontrol hapları almaları önerilir. Menopoz döneminde veya bu döneme yaklaşmış kadınlarda ise progestinler kullanılır, bu tedaviden sonuç alınamadığında histerektomi yapılır.
Korunma
Ovulasyon bozukluğu olan kadınlarda progestinlerin kullanılması endometrial hiperplazi gelişme riskini azaltır. Hormon replasman tedavisi gören kadınlarda tedaviye progesteron eklenmesi endometrial hiperplazi ve kanser gelişme riskini azaltır.